ប្រវត្តិមេដឹកនាំកាហ្សាក់ស្ថាន៖ លាលែងពីតំណែង បន្ទាប់ពីកាន់អំណាចអស់រយៈពេល៣០ ឆ្នាំ

ប្រែសម្រួលដោយ សួន សុមុនី, ថ្ងៃទី ២០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩
ប្រវត្តិរូបសង្ខេប៖
លោកប្រធានាធិបតីកាហ្សាក់ស្ថាន Nursultan Nazarbayev កើតនៅឆ្នាំ ១៩៤០ នៅក្នុងភូមិមួយឈ្មោះ Shamalgan មិនឆ្ងាយពីអតីតរដ្ឋធានីអាល់ម៉ាទីទេ។ លោក Nazarbayev បានសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យបច្ចេកទេសនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែន ហើយបន្ទាប់មកបានចាប់ផ្តើមអាជីពរបស់គាត់នៅសារមន្ទីរគីរ៉ាហាន់ដា ដែលជាកន្លែងដែកថែបដ៏សំខាន់ផ្នែកឧស្សាហកម្ររបស់កាហ្សាក់ស្ថាន។
នៅចុងឆ្នាំ ១៩៦០ លោកបានឡើងកាន់តំណែងនៅក្នុង Komsomol ដែលជាអ្នកកុម្មុយនីស្តវ័យក្មេង ហើយបន្ទាប់មកគណបក្សកុម្មុយនីស្តនៅក្នុងតំបន់ Temirtau ដែលកំពុងបំពេញតួនាទីជាលេខាធិការបក្សក្នុងតំបន់ដើម្បីក្លាយជាលេខាធិការ នៃគណៈកម្មាធិកណ្តាលនៃបក្សកុម្មុយនីស្តកាហ្សាក់ស្ថាននៅឆ្នាំ ១៩៧៩ ។

ចាប់តាំងពីពេលនោះមក គាត់ត្រូវបានតែងតាំងក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៤ ជាការងារកំពូលមួយក្នុងចំណោមមុខតំណែងកំពូលៗនៅក្នុងសូវៀតកាហ្សាក់ស្ថាន ដែលជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី។ 

នៅឆ្នាំ ១៩៨៩ គាត់ត្រូវបានគេតែងតាំងជាលេខាធិការទីមួយនៃបក្សកុម្មុយនីស្តនៃកាហ្សាក់ស្ថាន ហៅកាត់ថា SSR (the Communist Party of the Kazakh SSR(Soviet Socialist Republic) ។

នៅឆ្នាំ ១៩៩០ គាត់បានក្លាយជាប្រធានាធិបតីនៃកាហ្សាក់ស្ថានក្នុងសម័យកាលសាធារណរដ្ឋសូវៀត និងបានក្លាយជារដ្ឋឯករាជ្យថ្មីនៅឆ្នាំ ១៩៩១ ជាផ្លូវការ។
 បច្ចុប្បន្ន គាត់ មានអាយុ ៧៩ ឆ្នាំគិតមកដល់ឆ្នាំ២០១៩នេះ។ 

តែកាលពីថ្ងៃទី ១៩ មីនា កន្លងទៅនេះ គាត់បានប្រកាសនៅក្នុងការប្រកាសដ៏តក់ស្លុតមួយថា រូបគាត់បានលាលែងពីដំណែងភ្លាមៗដោយមានប្រសិទ្ធិភាពភ្លាមៗដោយបាននាំមកនូវការត្រួតត្រាជិតនឹងការគ្រប់គ្រងរបស់គាត់ជិតបីទសវត្សរ៍លើប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលនេះ។ 


លោក Nazarbayev បាននិយាយថា "Tokayev គឺជាមនុស្សម្នាក់ដែលយើងអាចទុកចិត្តបានដើម្បីគ្រប់គ្រងកាហ្សាក់ស្ថាន។ "ខ្ញុំស្គាល់គាត់យ៉ាងច្បាស់។ គាត់គឺជាមនុស្សដែលមានភាពស្មោះត្រង់ទទួលខុសត្រូវនិងអាចទុកចិត្តបាន" ។

គាត់បានបន្តទៀតថា "យើងដាក់ប្រទេសកាហ្សាក់ស្ថាននៅលើផែនទីដែលមិនធ្លាប់មានប្រទេសបែបនេះ "។

យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសលាលែងរបស់លោក Nazarbayev បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា លោកនឹងបន្តដើរតួនាទីកំណត់អនាគតរបស់ជាតិ។ 

លោកបាននិយាយថា "ខ្ញុំមើលឃើញភារកិច្ចនាពេលអនាគតរបស់ខ្ញុំថា ជាការគាំទ្រដល់ការចូលមកកាន់អំណាចរបស់មេដឹកនាំជំនាន់ថ្មីដែលនឹងបន្តការផ្លាស់ប្តូរ ដែលកំពុងកើតឡើងនៅក្នុងប្រទេស" ។
 បទសំភាសន៍ ត្រូវបានគេធ្វើឡើងជាមួយលោក Tokayev

(លោក Tokayev, មានអាយុ ៦៥ ឆ្នាំ)

ថា "គាត់ (លោក Nazarbayev) គឺជាមនុស្សដែលមានប្រាជ្ញាណាស់ គាត់ពិតជាមានហេតុផល។ ហើយខ្ញុំគិតថានៅឆ្នាំ ២០២០ យើងនឹងមានការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីជាមួយបេក្ខជនដទៃទៀត "។ 

លោក Nazarbayev បាននិយាយនៅពេលលាលែងតំណែងពីប្រធានាធិបតីនោះថា "កំណែទម្រង់ដែលបានស្នើសុំគឺជាការបែងចែកយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរឡើងវិញនូវអំណាចនិងការធ្វើប្រជាធិបតេយ្យភាវូបនីយកម្មនៃប្រព័ន្ធនយោបាយទាំងមូល" ។ 

នេះ គឺជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយកាហ្សាក់ស្ថាន ដែលមានមេដឹកនាំរយៈពេលយូរក្នុងអំណាច ហើយមានការប្រកាសលាលែងពីអំណាចនៅក្នុងប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលមួយនេះ។